Plamy posłoneczne

Ciepłe promienie słońca są czymś, na co wiele osób czeka przez całą jesień i zimę. Niestety zbyt częste eksponowanie skóry na promieniowanie UV może bardzo niekorzystnie wpływać na jej wygląd, na przykład powodując powstawanie plam posłonecznych.

Czym są i jak wyglądają plamy posłoneczne?

Plamy posłoneczne to przebarwienia skórne powstające w obszarach silnie eksponowanych na promieniowanie UV. Mogą przyjmować różny kolor – od jasnobrązowego przez ciemnobrązowy po czarny, a także różny kształt i wielkość. Na ogół są drobnymi kropkami podobnymi do piegów, jednak mogą również tworzyć bardziej rozlane zmiany (na przykład plamy soczewicowate posłoneczne). Plamy posłoneczne są płaskie, położone w poziomie skóry. Najczęściej występują na twarzy, dłoniach, dekolcie i kończynach.

Jak powstają plamy posłoneczne?

Barwnikowe przebarwienia posłoneczne są wynikiem wzmożonej syntezy melaniny w keratynocytach. Pod wpływem intensywnego, powtarzanego narażenia na promieniowanie słoneczne w komórkach skóry uruchamiane są procesy syntezy barwnika. Promieniowanie UV jest czynnikiem inicjującym skomplikowany cykl reakcji prowadzących do syntezy melaniny z tyrozyny. Cały proces ma znaczenie ochronne, ponieważ melanina chroni głębiej położone tkanki przed szkodliwym działaniem energii fal UV. Do powstawania przebarwień może dochodzić zarówno po opalaniu na świeżym powietrzu, jak i po korzystaniu z solarium.

Czynniki zwiększające ryzyko powstawania plam po opalaniu to:

• infekcje wirusowe, bakteryjne lub grzybicze skóry
• oparzenia
• alergie
• stosowanie leków fotouczulających
• zmiany hormonalne
• przewlekłe choroby skóry
• pękające naczynka

Plamy posłoneczne a nowotwór skóry

Promieniowanie słoneczne jest głównym czynnikiem ryzyka rozwoju złośliwych nowotworów skóry, dlatego każda nowa zmiana na skórze powinna wzbudzić naszą czujność. Plamy posłoneczne są często różnicowane z czerniakiem, ponieważ pod wieloma względami mogą przypominać jego początkowe stadia. Akronim ABCDE opisuje cechy zmiany barwnikowej, które powinny wzbudzić nasz szczególny niepokój:

• A – asymmetry (asymetria)
• B – border (nierówny brzeg)
• C – color (niejednorodny kolor)
• D – diameter (średnica > 6mm)
• E – evolution (szybki postęp zmiany)

Dobrą praktyką jest coroczne kontrolowanie znamion u dermatologa. Lekarz ogląda zmiany w powiększeniu za pomocą dermatoskopu i na tej podstawie stwierdza, czy wymagają one usunięcia i badania pod kątem czerniaka.

 

Plamy posłoneczne a fotostarzenie skóry

Promieniowanie UV prowadzi do przyspieszenia procesów starzenia skóry. Z tego powodu plamy posłoneczne stanowią jeden z najbardziej obiektywnych wskaźników kondycji skóry. Osoby, które intensywnie się opalają i nie stosują ochrony w formie kremów z filtrem, szybciej zauważają u siebie zmarszczki i utratę jędrności skóry. Obecnie zaleca się, aby preparaty z wysokim SPF stosować przez cały rok.

Jakie zabiegi na plamy po opalaniu są skuteczne?

Szansa na to, że plamy posłoneczne znikną samoistnie, jest niewielka. Również kosmetyki oraz domowe zabiegi na przebarwienia na ogół nie przynoszą spodziewanych rezultatów. Aby pozbyć się plam, konieczne jest rozbicie nadmiaru zgromadzonej melaniny oraz wyrównanie kolorytu skóry.

Takie efekty można osiągnąć za pomocą następujących zabiegów w klinice medycyny estetycznej:

• laser DyeVL
• peelingi chemiczne
• Laser frakcyjny