Łysienie telogenowe

Prawidłowy cykl wzrostu włosa prezentuje się następująco:

• anagen to okres aktywnego wzrostu włosa, podczas którego w mieszkach włosowych zachodzą intensywne podziały komórkowe; dzięki temu możliwe jest wydłużanie włosa; na owłosionej skórze głowy anagen trwa od 2 do 7 lat i w tej fazie cyklu wzrostu włosa znajduje się jednocześnie około 90% włosów
• katagen to faza zanikania, trwająca 2 – 3 tygodnie i sprowadzająca się do przebudowy korzenia włosa; macierz włosa podlega stopniowemu zanikowi, a włos wypychany jest w kierunku powierzchni skóry; w takiej fazie znajduje się około 3% włosów
• telogen to faza spoczynku włosów, podczas którego dochodzi do wypadania włosów w celu zastąpienia ich nowymi włosami

Cykl włosów implikuje kolejne fazy wzrostu i odpoczynku, przez które przechodzi każdy włos, w tym aktywny wzrost włosów, inwolucję i fazę spoczynkową. Zachowanie równowagi pomiędzy poszczególnymi fazami cyklu pozwala zachować stałą ilość włosów na głowie. Dziennie średnio 50 – 150 włosów telogenowych wypada i jest zastępowana przez nowe włosy. Rozmaite czynniki mogą wpływać na zegar biologiczny w mieszkach włosowych i wówczas nadmierna liczba mieszków włosowych może jednocześnie wejść w fazę telogenową – i to prowadzi do powstania łysienia telogenowego.

O łysieniu telogenowym mówimy wówczas, gdy co najmniej 50% włosów znajduje się w fazie telogenu. Do rozwoju takiej niekorzystnej sytuacji może przyczynić się wiele czynników; najistotniejsze z nich to:

• długotrwały stres
• źle zbilansowana dieta prowadząca do rozwoju niedoborów pokarmowych
• przemęczenie i niewystarczająca ilość snu
• choroby ogólnoustrojowe: niewydolność nerek i wątroby, infekcja wirusem HIV, kiła, toczeń układowy, zaburzenia hormonalne (nadczynność i niedoczynność tarczycy)
• stosowanie niektórych leków: retinoidów doustnych, beta blokerów, leków hipolipemizujących, leków przeciwdrgawkowych

W związku z tym, że łysienie telogenowe nie rozpoczyna się w momencie zadziałania czynnika sprawczego, gdyż utrata włosów zauważalna jest dopiero po kilku miesiącach – bardzo często przyczyna wypadania włosów nie zostaje zidentyfikowana.

Okres dramatycznego wypadania włosów następuje w sposób rozproszony około 2-3 miesiące po zadziałaniu czynnika wyzwalającego. Rozproszona utrata może powodować przerzedzenie włosów na całej skórze głowy. Takie łysienie telogenowe określane jest mianem ostrej postaci łysienia. Niekiedy występuje także łysienie telogenowe przewlekłe. Jest to rozproszone wypadanie włosów na skórze głowy, które utrzymuje się przez ponad sześć miesięcy. Charakteryzuje się nagłym, nadmiernym, niepokojącym, rozproszonym wypadaniem włosów, które – ze zmiennym przebiegiem – może utrzymywać się przez kilka lat. Ten stan dotyczy głównie zdrowych kobiet w czwartej do piątej dekadzie życia . Może być pierwotny lub wtórny do różnych przyczyn. W pierwotnym łysieniu telogenowym chronicznym żaden konkretny czynnik wyzwalający nie jest widoczny. Wtórne chroniczne wypadanie włosów może być indukowane występowaniem ostrej postaci łysienia telogenowego. Inne przyczyny przewlekłej telogenowej utraty włosów to choroby tarczycy, anemia oraz niedożywienie.
W związku z mało charakterystycznym rodzajem utraty włosów, w celu zdefiniowania rodzaju łysienia konieczne jest wykonanie badania trichoskopowego. W trichoskopii uzyskać można następujące wyniki:

• blizny i stany zapalne są nieobecne
• kępki włosów telogenowych można z łatwością wyciągać zarówno z wierzchołka, jak i brzegów skóry głowy
• puste mieszki włosowe
• brak zmiany średnicy włosów (co pozwala różnicować łysienie telogenowe od łysienia androgenowego).

Celem terapii łysienia telogenowego jest przywrócenie prawidłowego cyklu życia włosa. Niekiedy bywa tak, że objawy łysienia telogenowego ustępują samoistnie i kilkanaście miesięcy po zadziałaniu czynnika sprawczego włosy zaczynają w prawidłowy sposób odrastać. Są przypadki, gdy dla powodzenia terapii największe znaczenie ma wyeliminowanie czynnika, który przyczynia się do wydłużenia fazy anagenu. Jak już wspomniano – nie zawsze jest to możliwe, dlatego duże znaczenie ma leczenie objawowe, sprowadzające się do wzmacniania mieszków włosowych. Można stosować suplementy diety wzmacniające włosy, miejscowo można stosować minoksidil. Ponadto wskazane jest wykonywanie profesjonalnych zabiegów trychologicznych, które stymulują mieszki włosowe. Dzięki temu możliwe jest kompleksowe wzmocnienie włosów, zahamowanie ich nadmiernego wypadania, a także stymulowanie wzrostu nowych włosów. Polecane są m. in. zabiegi Dermapen, mezoterapii igłowej skóry głowy, ostrzykiwanie skóry głowy osoczem bogatopłytkowym i fibryną oraz kuracja peptydowa Dr Cyj, a także karboksyterapia skóry głowy.